fbpx

CERTYFIKAT

Produkcja żywności ekologicznej jest ogólnym systemem zarządzania gospodarstwem i produkcji żywności, łączącym najkorzystniejsze dla środowiska praktyki, wysoki stopień różnorodności biologicznej, ochronę zasobów naturalnych, stosowanie wysokich standardów i metod produkcji odpowiadających wymaganiom konsumentów preferujących wyroby wytwarzane przy użyciu substancji naturalnych i naturalnych procesów. Ekologiczna metoda produkcji pełni zatem podwójną funkcję społeczną: z jednej strony dostarcza towarów na specyficzny rynek kształtowany przez popyt na produkty ekologiczne, a z drugiej strony jest działaniem w interesie publicznym, ponieważ przyczynia się do ochrony środowiska i rozwoju obszarów wiejskich.

Produkcja ekologiczna oznacza stosowanie metody produkcji zgodnej z zasadami określonymi w „Rozporządzeniu Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych” na wszystkich etapach produkcji, przygotowania i dystrybucji, i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 2092/91.

Rolnictwo ekologiczne powinno funkcjonować przede wszystkim w oparciu o zasoby odnawialne, w ramach systemów rolniczych organizowanych na poziomie lokalnym. W celu ograniczenia zużycia zasobów nieodnawialnych odpady i produkty uboczne pochodzenia roślinnego i zwierzęcego powinny być poddawane recyklingowi, który umożliwia uzyskanie substancji odżywczych do nawożenia gleby.

Ekologiczna produkcja roślinna powinna przyczyniać się do utrzymywania i zwiększania żyzności gleby, a także zapobiegać jej erozji. Rośliny powinny być nawożone poprzez ekosystem gleby, a nie za pomocą dodawanych do gleby nawozów rozpuszczalnych.

Podstawowymi elementami systemu zarządzania ekologiczną produkcją roślinną są: zarządzanie żyznością gleby, wybór gatunków i odmian, wieloletni płodozmian, recykling substancji organicznych i odpowiednie techniki uprawy. Dodatkowe nawozy, środki poprawiające żyzność gleby i środki ochrony roślin powinny być używane wyłącznie w przypadku, gdy ich użycie jest zgodne z celami i zasadami produkcji ekologicznej.

Polscy rolnicy oraz przedsiębiorcy posiadający wydany certyfikat zgodności produkcji ekologicznej mogą rozwijać sprzedaż swoich produktów w krajach EU oraz USA.

Aktualnie obowiązujące wymagania wobec gospodarstw rolnych, które ubiegają się o certyfikat ekologiczny

Gospodarstwo rolne ubiegające się o certyfikat ekologiczny (zgodności), powinno zgłosić się do jednostki certyfikującej i wypełnić „Zgłoszenie podjęcia działalności w zakresie rolnictwa ekologicznego”. Jest to pierwszy etap, w którym producent deklaruje chęć prowadzenia produkcji metodami ekologicznymi. Jednocześnie informuje, na jakich działkach prowadzona będzie produkcja, jak również jej kategorie: produkcja roślinna lub roślinno-zwierzęca. Od tego momentu rozpoczyna się okres przestawiania gospodarstwa, które prowadzone jest metodami ekologicznymi. Standardowo okres przestawiania gospodarstwa trwa dwa lata, a w przypadku upraw wieloletnich, sadowniczych, innych niż trawy czy pastwiska – trzy lata. Oznacza to, że co roku przeprowadzana jest pełna kontrola w gospodarstwa w okresie od połowy maja do połowy września.

Podczas kontroli inspektor jednostki certyfikującej sprawdza czy proces produkcji prowadzonej w gospodarstwie jest zgodny z wymaganiami Rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 209291, zawierające wszystkie wymagania dotyczące ekologicznej produkcji rolnej. Aby gospodarstwo mogło uzyskać certyfikat musi spełniać określone warunki, np.: nie stosuje się mineralnych nawozów azotowych – wszystkie używane nawozy muszą być naturalne, a także żadnych niedozwolonych środków ochrony roślin.

Nadzór nad produkcją gospodarstw ekologicznych

Produkty wyprodukowane metodami ekologicznymi i ich ilość umieszczane są na certyfikacie. Jest to istotne dla konsumentów oraz przetwórców, którzy kupują surowce do dalszego przetwarzania. W ten sposób funkcjonuje nadzór nad przepływem surowca ekologicznego. Jednostka certyfikująca sprawdza np. czy z danej powierzchni możliwe jest wyprodukowanie zadeklarowanej przez rolnika ilości produktu. Sprawdza się źródła, z których rolnicy pozyskują nasiona, ich jakość (czy były wyprodukowane metodami ekologicznymi), jak i ilość. Generalnie, jeśli rolnik chce zakupić nasiona do produkcji ekologicznej powinien pozyskać informacje z wykazu nasion ekologicznych prowadzonym przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORIN). Na tej liście znajdują się informacje na temat rodzaju materiału siewnego i jego producentów.

Zgodnie z ustawą o nasiennictwie w rolnictwie konwencjonalnym i ekologicznym niedopuszczalna jest wymiana sąsiedzka materiałem siewnym. Jest to forma nadzoru nad materiałem siewnym pod kątem sanitarnym, czyli jego jakości, a także odnośnie praw własności.

Czy możemy sprawdzić prawdziwość tego certyfikatu?

Jak najbardziej. Mogą się Państwo skontaktować z jednostką certyfikującą, której wspomniany wcześniej numer widnieje na etykiecie. Jednostki certyfikujące na swoich stronach internetowych prowadzą wykaz producentów, więc zawsze można sprawdzić, jakie produkty dany producent ma umieszczone na certyfikacie, a przede wszystkim, czy jest on obowiązujący. Jest to o tyle ważne, że w niektórych przypadkach certyfikaty mogą być cofnięte, ograniczone bądź unieważnione. Jeśli certyfikat zostanie cofnięty przed upływem terminu ważności, a producent nie odeśle go do jednostki certyfikującej, to powstaje możliwość posługiwania się takim nieważnym certyfikatem przez nieuczciwych producentów. Jednak to dość jaskrawy przykład i takie sytuacje zdarzają się bardzo sporadycznie.

Gdzie można uzyskać certyfikat ekologiczny i kto przeprowadza taką certyfikacje?

Certyfikacją i przeprowadzaniem wszelkich z tym związanych kontroli zajmują się upoważnione Jednostki Certyfikujące w Rolnictwie Ekologicznym w Polsce spełniające wymagania określone w art. 27 ust. 5 i 6 rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 2092/91 (Dz. Urz. UE L 189 z 20.07.2007, str. 1, z późn. zm.).

Aktualną listę takich placówek/jednostek znajdą Państwo w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Znajduje się tam plik PDF do pobrania z niezbędnymi adresami, telefonami, itp.

Na dzień 20.11.2017 lista ta wygląda następująco:

  • PL-EKO-01 EKOGWARANCJA PTRE Sp. z o.o. – Warszawa
  • PL-EKO-02 PNG Sp. z o.o. – Daleszyce
  • PL-EKO-03 COBICO Sp. z o.o. – Wieliczka
  • PL-EKO-04 BIOEKSPERT Sp. z o.o. – Warszawa
  • PL-EKO-05 BIOCERT MAŁOPOLSKA Sp. z o.o. – Kraków
  • PL-EKO-06 Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. – Warszawa
  • PL-EKO-07 AGRO BIO TEST Sp. z o.o. – Warszawa
  • PL-EKO-08 TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. – Warszawa
  • PL-EKO-09 Centrum Jakości AgroEko Sp. z o.o. – Warszawa
  • PL-EKO-10 SGS Polska Sp. z o.o. – Warszawa
  • PL-EKO-11 DQS Polska Sp. z o.o. – Warszawa

Więcej informacji na w/w stronie BIP ministerstwa.